Układ moczowo-płciowy kobiety dojrzałej

W dzisiejszym poście, chciałabym zwrócić Waszą uwagę na to, co dzieje się z układem moczowo-płciowym kobiety dojrzałej.

W okresie okołomenopauzalnym w obrębie wszystkich narządów, które wrażliwe są na działanie estrogenów dochodzi do zmian zanikowych (atrofia). Tym zmianom podlegają głównie: macica, pochwa, jajowody, cewka moczowa, pęcherz moczowy i piersi.

Zmiany w narządach płciowych

Błona śluzowa pochwy staje się cienka i mało elastyczna. Dochodzi do zwężenia przedsionka pochwy. Zmniejsza się również wydzielanie śluzu szyjkowego, co powoduje uczucie suchości w pochwie. Zahamowaniu ulega także proces dojrzewania nabłonka błony śluzowej, który niezbędny jest do prawidłowego rozwoju pałeczek kwasu mlekowego odpowiedzialnych za normalny, kwaśny odczyn pochwy. Powinnyśmy wiedzieć, że zaburzenia flory bakteryjnej prowadzą do wzrostu pH pochwy z prawidłowego 3.8 - 4.2 do 6.0 - 8.0. Objawy opisane powyżej sprzyjają rozwojowi tzw.zanikowego lub starczego zapalenia pochwy, które powoduje takie dolegliwości jak: świąd, upławy, bolesność przy współżyciu. Podobne zmiany zanikowe w obrębie pęcherza są często przyczyną infekcji dróg moczowych, częstego oddawania moczu, któremu może towarzyszyć ból. Przebyte porody, niedobór estrogenów powodują również osłabiebienie dna miednicy. Do pierwszych symptomów należą: wiotczenie, ucisk, ciężar w dole brzucha, a co za tym idzie może dojść do obniżenia macicy i ścian pochwy, albo nawet do wypadania macicy.
Niestety, ale zmiany zanikowe wraz z wiekiem nasilają się i nie można liczyć na samoistne ich ustąpienie. Dolegliwościom związanym z osłabieniem mięśni miednicy kobieta może zapobiegać sama, stosując tzw. ćwiczenia Kegla. Polegają one na napinaniu mięśni dna miednicy (mięśnie otaczające pochwę) np.poprzez zatrzymywanie strumienia moczu. Oddając mocz, próbuj zahamować jego wypływanie, najlepiej kilkakrotnie w trakcie jednego pobytu w toalecie. Możemy też napinać mięśnie siedząc lub stojąc.

Nietrzymanie moczu

Najbardziej uciążliwą dolegliwością wynikającą ze zmian zanikowych narządów moczowo-płciowych jest nietrzymanie moczu. Tym terminem określa się niekontrolowane oddawanie moczu w takim nasileniu, że kobieta zmuszona jest nosić podpaski i wkladki higieniczne. Nietrzymanie moczu może mieć wiele przyczyn np. wynika ono z uszkodzenia mięśni i więzadeł miednicy podczas porodu (tzw. wysiłkowe nietrzymanie moczu, objawiające się mimowolnym wypływem moczu podczas kaszlu czy kichania), może być także konsekwencją zwiększonej pobudliwości mięśni pęcherza moczowego (nietrzymanie moczu z uczuciem nagłego, niepohamowanego parcia na mocz), może łączyć w sobie obie te przyczyny. W opisanych wyżej objawach należy wykluczyć zakażenie układu moczowego, gdyż nietrzymanie moczu może mieć również podłoże zapalne.

Wiele kobiet uważa te przypadłości za wstydliwe, a leczenie za mało skuteczne. Obecnie istnieje wiele metod i leków, które pomagają zmniejszyć trapiące kobietę dolegliwości. I tak, jeśli kobieta zacznie przyjmować Hormonalną Terapię Zastępczą (HTZ) w okresie pomenopauzalnym, prowadzi to do korzystnych zmian w obrębie narządów moczowo-płciowych. Kuracja estrogenowa może odbywać się za pomocą przyjmowanych doustnie tabletek, plastrów lub dopochwowych preparatów estriolu.Podawanie estrogenów pod różną postacią prowadzi do stopniowego ustępoowania zmian atroficznych. W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu, poza wcześniej wspomnianymi ćwiczeniami Kegla, wykorzystuje się metody niezabiegowe, takie jak elektrostymulacja mięśni, ćwiczenia z obciążeniem, noszenie odpowiednich wkładek dopochwowych. W ostateczności lekarze zalecają przeprowadzenie korekty operacyjnej położenia pęcherza.

Widzimy zatem, że zmiany atroficzne narządów moczowo-płciowych narastają powoli, a będące ich konsekwencją dolegliwości zmuszają kobietę do wizyty u ginekologa.